Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Madencilik Meclisi ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan “Türkiye Madencilik Sektörü Gelişim Raporu”nun tanıtım toplantısına katıldı.
Bakan Dönmez, Covid-19 aşılarının devreye girmesiyle birlikte ekonomilerde hızlı küresel toparlanma sürecine girildiğini ve maden ürünlerine olan talebin hızlı artış gösterdiğini söyledi:
“Dünyada ve Türkiye’de enerji ve maden fiyatları rekor seviyelere ulaştı. Enerji ve emtia arzı ve fiyatlaması bugün ciddi bir küresel problem olarak dünyanın önünde duruyor. Bu süreçten elbette bizler de etkilendik. Ancak dünyanın geneliyle karşılaştırıldığında Türkiye, diğer ülkelerden daha hızlı bir şekilde toparlandı.
Maden ihracatımız 2021’in ilk 9 ayında 4,38 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın aynı dönemine göre ihracatımız yüzde 48’lik bir artış gösterdi. Geçtiğimiz eylül ayında 584,3 milyon dolarlık maden ihracatı yaptık. Geçen yılın aynı dönemine göre burada yakaladığımız artış oranı da yüzde 39,1 oldu.”
“2020 yılında yapılan üretim 713 milyonu buldu”
En çok ihracat yapılan ülkeler; Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve İspanya oldu.
Bakan Dönmez, “Sevindirici olan taraf, ihracatımızın en çok arttığı Endonezya, Özbekistan, Hong Kong, Arnavutluk ve Sırbistan’in yeni pazarlar olarak ihracatımıza eklenmesi. Daha önce bu ülkeler en fazla ihracat yaptığımız ilk 20 ülke arasında yoktu. İnşallah önümüzdeki dönem yeni ülkelerin de eklenmesiyle madencilik ürünlerimizi dünyanın pek çok noktasına ihraç edeceğiz.
Raporda da belirtildiği üzere, madencilik gerek istihdama gerekse de Gayri Safi Yurt İçi Hasılaya (GSYİH) yaptığı katkıyla öne çıkan sektörlerin başında geliyor. 2009 yılında madencilik sektörümüzün GSYİH’ya katkısı 11 milyar TL iken, 2020 yılında bu sayı 6 kat artarak 59,2 milyar TL’ye yükseldi. Üretim hakeza en önemli başlıklarımız arasında. Son 10 yılda ülkemizde ortalama 723 milyon ton seviyesinde üretim yapıldı. Sadece 2020 yılında yapılan üretim ise 713 milyon tonu buldu” dedi.
“Kurşun-çinko izabe tesisi kısa zamanda faaliyete geçecek”
Bakan Dönmez, çevre ve sürdürülebilirlik çalışmalarıyla ilgili bakanlık ve bağlı ilgili kuruluşlarca tamamlanmış 28, devam eden 41 ve planlanan 6 olmak üzere toplam 75 proje ve faaliyetler bulunduğunu söyledi:
“Önümüzdeki süreçte Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde sektörlerimizin dönüşümünü sürdürülebilirlik esasıyla düzenleyip yolumuza devam edeceğiz. Ülkemiz bor, perlit, trona, pomza, bentonit, pirofillit, feldspat, zeolit, barit, manyezit, krom, linyit, jips, mermer ve çimento ham maddelerinde dünyada en büyük rezervlere sahiptir.
Dünyada üretimi yapılan 90 maden türünün 80’ini elimizde bulunduruyoruz. Ülkemizde uç ürün sağlayan 1 adet bakır izabe,1 adet alüminyum izabe ,1 adet demir pelet tesisi vardır. Son yıllarda yapılan yatırımlarla Kurşun-Çinko İzabe Tesisi de çok kısa bir zaman sonra faaliyete geçecek.”
“Maden sahaları Türkiye’nin can damarıdır”
“Maden de bizim, doğa da bizim söylemiyle ilerlediğimiz madencilik sektörüne, belirli bazı zümreler tarafından olumsuz yorumlar ve eleştiriler oluyor. Artık madenciliğin sadece tüketici bir sektör konumunda olmadığının farkına varılmalı. Teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Maden sahaları istihdam edilecek işgücünün artırıldığı ve maden bölgelerindeki ekonomik ve endüstriyel değişimin giderek arttığı Türkiye’nin can damarıdır. Madencilik faaliyetleri sanayimizin can damarı olan hammadde tedariğini sağlamaktadır. Bu ürünleri üretmediğimiz taktirde dışa bağımlılığımız artacaktır.”
“Her türlü adımı atmaya hazırız”
Bakan Dönmez, madencilik sektöründe kadın istihdamının 2019 yılında, 2010 yılına göre yüzde 106 artarak 5 bin 732 olduğunu söyledi:
“Aynı yıllar arasında erkek istihdamı yüzde 2 azalarak 117 bin 212 olarak gerçekleşmiş. Türkiye Kömür İşletmelerinde (TKİ) madencilik faaliyetleri kapsamında eski maden sahalarına tam 29 yılda 10 milyon ağaç diktik. TKİ’ye bağlı Manisa Soma’daki Ege Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü’ne bağlı sahalarımızda diktiğimiz yaklaşık 7 bin 700 adet zeytin ağacından 6 bin 500 litre zeytinyağı ürettik. Her zaman ‘önce insan ve çevre, sonra madencilik’ diyerek çalışmalarımızı yapıyoruz. Bizden talep edilen ne varsa, bizden beklenen ne varsa iyi niyet çerçevesinde her türlü adımı atmaya hazırız.”
Toplantıya, Bakan Dönmez ile birlikte TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan ve meclis üyeleri de katıldı.
Kaynak TRT Haber